TS Nguyễn Mạnh Hà, Trưởng bộ môn Mô - Phôi, Đại học Y Hà Nội; Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép, cho hay trong số các nguyên nhân khiến các cặp vợ chồng không có con, 35% do chồng, 20% do vợ và 20% không rõ nguyên nhân. Khi đó, việc thụ thai tự nhiên rất khó khăn, họ buộc phải sử dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản.

Với chị em được kích trứng, đến thời gian thích hợp sẽ tiêm thuốc gây rụng trứng và hẹn ngày gần chồng hoặc ngày lọc rửa tinh trùng để bơm.  Ảnh: Việt Hùng.

Kích trứng

Chỉ định dùng thuốc kích trứng thường được sử dụng cho những người rụng trứng không thường xuyên hoặc các tế bào trứng không thể trưởng thành để có thể thụ thai.

Thuốc có tác dụng kích thích không chỉ một mà nhiều các nang noãn phát triển. Khi đó, khả năng có thai ở người phụ nữ sẽ cao hơn. Mặt khác, nguy cơ đa thai cũng rất lớn. 

Khi cho bệnh nhân sử dụng thuốc kích trứng, bác sĩ phải theo dõi dựa trên xét nghiệm nội tiết, siêu âm canh noãn, tiếp đó điều chỉnh liều thuốc thích hợp để đạt kích thước nang noãn mong muốn.

Đến thời gian thích hợp sẽ tiêm thuốc gây rụng trứng và hẹn ngày gần chồng hoặc ngày lọc rửa tinh trùng để bơm. Trong trường hợp thụ tinh trong ống nghiệm, từ 35-37h sau tiêm, người vợ được tiến hành chọc hút trứng. Trong quá trình này, bệnh nhân được gây mê nhẹ và gây tê tại chỗ. Cùng thời điểm này, người chồng lấy tinh trùng đưa vào phòng lab để chuẩn bị cấy.

Thụ tinh nhân tạo (IUI)

Phương pháp điều trị hiếm muộn này đơn giản hơn phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm.

Đối tượng nên làm: những cặp vợ chồng vợ khả năng sinh sản bình thường nhưng người chồng lại có tinh trùng chất lượng thấp, di chuyển chậm hoặc trong trường hợp cổ tử cung có chất nhờn làm hủy tinh trùng.

Với phương pháp này, tinh trùng sau khi được lấy ra từ cơ thể người chồng (bằng cách thủ dâm), được làm sạch, sau đó được bơm trực tiếp vào tử cung của người phụ nữ thông qua một ống thông. Trước đó, người vợ cũng được điều trị kích trứng. 

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)

Theo TS Hà, một chu kỳ tiến hành thụ tinh trong ống nghiệm sẽ diễn ra trong khoảng 2-3 tuần. Hiện, thụ tinh trong ống nghiệm đang dần thay thế phương pháp thụ tinh nhân tạo và có tỷ lệ thành công cao hơn.

Đối tượng nên làm: 

- Vợ tắc vòi trứng

- Chồng tinh trùng ít, yếu, dị dạng (không đủ để bơm tinh trùng vào buồng tử cung)

- Không tinh trùng, phải lấy tinh trùng từ mào tinh, tinh hoàn

- Vợ lớn tuổi

- Bơm tinh trùng nhiều lần thất bại.

Để tạo điều kiện lý tưởng (8-15 nang trứng) để làm IVF, người vợ phải kích buồng trứng theo phác đồ phù hợp. Đến thời gian thích hợp sẽ tiêm thuốc gây rụng và chọc hút trứng. Cùng thời điểm này, người chồng lấy tinh trùng đưa vào phòng lab để chuẩn bị cấy, tạo thành phôi. Phôi sẽ được đưa vào buồng tử cung 2-3 ngày sau khi sự thụ tinh diễn ra hoặc được trữ lạnh nếu có chất lượng tốt. 

Tại nhà, người vợ tiếp tục uống và đặt thuốc để hỗ trợ sự làm tổ, phát triển của phôi thai. Hai tuần sau người vợ sẽ được thử máu xác định thai.  

Tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI)

Kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương trứng được thực hiện tại trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép, Đại học Y Hà Nội. Ảnh: Việt Hùng.

ICSI nghĩa là tiêm tinh trùng trực tiếp vào trứng để tạo phôi. Với kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm bình thường, một số trường hợp tinh trùng không thể tự thụ tinh do bất thường về thụ tinh, dẫn đến không có phôi để chuyển vào buồng tử cung. Với kỹ thuật ICSI, có thể tránh gần như hoàn toàn các trường hợp trên.

Đối tượng nên làm:

- Vô sinh nam (tinh trùng ít, yếu, dị dạng nhiều, không tinh trùng trong tinh dịch phải lấy tinh trùng bằng phẫu thuật) 

- Bất thường thụ tinh

- Vô sinh không rõ nguyên nhân

- Thất bại với thụ tinh ống nghiệm bình thường

Sự thụ tinh diễn ra trong khoảng 70% trường hợp khi áp dụng phương pháp tiêm tinh trùng vào bào tương trứng và khoảng 50% thai kỳ sẽ diễn ra sau khi đưa phôi vào buồng tử cung. 

Thụ thai nhờ ngân hàng trứng, tinh trùng

Thụ tinh ống nghiệm xin trứng được chỉ định khi nguyên nhân vô sinh là do buồng trứng người vợ (vợ lớn tuổi, suy buồng trứng sớm).

Phương pháp này được thực hiện cũng sử dụng cách thụ tinh ống nghiệm hoặc tiêm tinh trùng vào bào tương trứng nhưng lúc này trứng được sử dụng là trứng của người khác (xin từ ngân hàng trứng) và được thụ tinh với tinh trùng của chồng. Sau đó, phôi sau đó được chuyển vào tử cung của người vợ để bạn mang thai.

Tương tự, thụ tinh ống nghiệm xin tinh trùng cũng được thực hiện với mẫu tinh trùng xin từ ngân hàng tinh trùng.

Trứng hay tinh trùng đều có thể trữ trong các bình nito lỏng -196 độ C. Khi cần, chúng sẽ được rã đông và thực hiện các biện pháp trên.

Theo zing.vn